Podstawą projektowania powierzchni produkcyjnych, socjalnych oraz pomieszczeń higieniczno – sanitarnych w obiektach pralniczych jest:
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy w pralniach i farbiarniach Dz. Ustaw 40/2000 poz. 469.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej Dz. Ustaw 213/2006 , poz. 1568
- Polska Norma PN-EN 14065: 2005
- aktualne rozporządzenia dotyczące ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
- aktualne rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Ze względu na to, że pralnie zewnętrzne wykonują usługi zarówno dla hoteli jak i zakładów opieki zdrowotnej w procesie projektowania powinno się brać pod uwagę aby pralnia spełnia warunki pralni z barierą higieny.
Powierzchnia pralni powinna zawierać poniższe działy:
Pralnia – strona brudna
- punkt przyjęcia bielizny i magazyn bielizny brudnej
- dział prania wodnego – strona brudna
- automatyczna myjnia wózków – strona brudna
- centralna stacja dozowania środków piorących
- śluza szatniowa personelu pralni ogólnej
- pomieszczenie porządkowe
- zespół sanitarny – ogólnodostępny
- warsztat elektromechaniki
- uzdatnianie wody, wymiennikownia, hydrofornia i rozdzielnia pary
Pralnia – strona czysta
- dział prania wodnego i suszenia – strona czysta
- dział prasowania bielizny płaskiej
- dział prasowania bielizny kształtowej
- dział naprawy uszkodzonej bielizny
- dział sortownia, znakowanie i pakowania bielizny czystej
- magazyn czystej bielizny i punkt wydawania
- automatyczna myjnia wózków – strona czysta
- pomieszczenie porządkowe
- zespół sanitarny – ogólnodostępny
- pokój śniadań – jadalnia
- szatnia podstawowa personelu pralni: kobiet i mężczyzn
- zespół sanitarny przy szatni podstawowej dla kobiet i mężczyzn
- pomieszczenie biuro-administracyjne
Warunki lokalowe – opis pomieszczeń
- obiekt przeznaczony pod pralnię wodną powinien mieć powierzchnie od 90 m2 do 1800 m2 w zależności od sposobu wykorzystania ( pralnia hotelowa lub pralnia szpitalna)
- wysokość pomieszczeń produkcyjnych min 3,3 m – zalecane 5,5 m
- nośność stropów w pomieszczeniu głównym min 1000 kg/m2 , w pomieszczenia magazynowych – min 500 kg/m2
- budek powinien gwarantować – na wszystkich stanowiska pracy – dostęp światła naturalnego
- wilgotność przy właściwej wentylacji nie powinna przekraczać 65%
- posadzki wszystkich pomieszczeń pralni powinny być wykonane z materiałów odpornych na nasiąkanie – np. terakota
- w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji chemicznych, wody i par ściany powinny być pokryte do wysokości najmniej 2,0 m materiałami nienasiąkliwymi, łatwo zmywalnymi i odpornymi na działanie środków stosowanych do czyszczenia i prania np. płytki ceramiczne
- pomieszczenia pralni powinne posiadać wentylację grawitacyjną oraz mechaniczną o wydajności około 7- 10 wymian na godzinę. Wentylację należy projektować w taki sposób aby po stronie czystej pralni zapewnić nadciśnienie, a w pozostałych pomieszczeniach podciśnienie. Różnica pomiędzy nawiewem i wywiewem nie powinna przekraczać 10%
Przykładowe powierzchnie pralni dla określonych wydajności:
Pralnie ogólno – usługowe
Charakterystyka podstawowych wielkości
Zdolność produkcyjna (kg/h) |
30 |
40 |
60 |
100 |
200 |
Praktyczna wydajność zmianowa (kg/8 h) |
250 |
350 |
500 |
800 |
1600 |
Praktyczna wydajność miesięczna przy pracy jednozmianowej (t/m-c) |
5,5 |
7,7 |
11,0 |
17,0 |
35,0 |
Powierzchnia całkowita obiektu m2 |
90 |
110 |
130 |
210 |
380 |
Powierzchnia produkcyjna pralni m2 |
45 |
65 |
80 |
130 |
340 |
Pralnie szpitalne
Charakterystyka podstawowych wielkości:
Zdolność produkcyjna (kg/h) |
75 |
115 |
150 |
200 |
350 |
Praktyczna wydajność zmianowa (kg/8 h) |
600 |
900 |
1200 |
1600 |
2700 |
Praktyczna wydajność miesięczna przy pracy jednozmianowej (t/m-c) |
13 |
18 |
25 |
35 |
55 |
Powierzchnia całkowita obiektu m2 |
200 |
240 |
300 |
400 |
700 |
Powierzchnia produkcyjna pralni m2 |
120 |
170 |
200 |
250 |
380 |
Warunki lokalowe – instalacje
- instalacja elektryczna – wewnątrz budynku pralni należy zaprojektować i wykonać następujące instalacje:
- oświetlenia miejscowego i ogólnego
- siły do maszyn i urządzeń technologicznych i wentylacyjnych
- instalacja sygnalizacji alarmu pożarowego
Maszyny i urządzenia zasilane są energią elektryczną o napięciu 400 V i 230 V i częstotliwości 50 Hz. W maszynach i urządzeniach technologicznych energia elektryczna jest wykorzystywana do napędu silników. ( w małych pralniach wodnych energia elektryczna jest używana także jako źródło energii cieplnej)
instalacja wodno-kanalizacyjna – należy do najważniejszych czynników procesu technologicznego w przemyśle pralniczym. Woda w pralni jest zużywana do potrzeb bytowo-gospodarczych, do wytwarzania pary technologicznej i grzewczej oraz do celów technologicznych ( pranie, płukanie). Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki, określenie ilość oraz jakość wody potrzebnej do danej pralni należy projektować szczegółowo dla konkretnego planu pralni.
instalacja pary technologicznej – w pralni para wodna stosowana jest dla celów technologicznych tzn:
- podgrzewu kąpieli piorącej w pralnicach
- wytworzenia temperatury w suszarkach
- wytworzeniu temperatury na prasownicach – maglach
- wytworzeniu temperatury na prasach
- do podgrzewu wody technologicznej w wymiennikach objętościowych
Para technologiczna może być wykorzystywana ze zwrotem lub bez zwrotu kondensatu do kotłowni.
Para wodna stosowana w pralni wodnej powinna posiadać następujące parametry:
- ciśnienie: 0,6 do 1,3 MPa
- temperatura: 158 – 192 ºC
- stopień suchości : 1
- nasycenie: 100%
- instalacja sprężonego powietrza – w pralni wodnej podstawowym zastosowaniem sprężonego powietrza jest pneumatyczne sterowanie maszyn. W pralni wymagane jest w instalacji sprężonego powietrza ciśnienie 0,6 – 0,8 MPa.
instalacja wentylacyjna – w pomieszczeniach pralni należy zaprojektować i wykonać trzy rodzaje wentylacji:
- wentylację mechaniczną pomieszczeń pralni
- wentylację grawitacyjna
- wentylację urządzeń posiadających własne wentylatory
Wentylacja mechaniczna w pralni ma za zadanie:
- odprowadzić na zewnątrz pomieszczenia nadmierne ilości ciepła wydzielanego przez pracujące maszyny i urządzenia technologiczne
- doprowadzić powietrze świeże, czyste a w zimie też ogrzane
- z magazynów środków dezynfekcyjnych i piorących usunąć nadmiar zanieczyszczeń ( oparów).
W tabeli poniżej przedstawiono ilość wymian dla poszczególnych pomieszczeń pralni. Wentylację należy projektować w taki sposób aby po stronie czystej pralni zapewnić nadciśnienie, a w pozostałych pomieszczeniach podciśnienie. Różnica pomiędzy nawiewem i wywiewem nie powinna przekraczać 10%.
Lp |
Rodzaj pomieszczenia |
Wentylacja |
Ilość wymian / h |
|
|
nawiew |
wywiew |
1 |
Pomieszczenia magazynowe z bielizną brudną, sortownie |
5 |
6 |
2 |
Prasowalnie odzieży mechanicznej i ręcznej |
4 |
5 |
3 |
Pomieszczenia suszenia odzieży i bielizny |
4 |
5 |
4 |
Pomieszczenia do prania mechanicznego |
6 |
7 |
5 |
Pomieszczenia magazynów czystej bielizny i odzieży |
1 |
1 |
6 |
Szatnie i pomieszczenia zespołów sanitarnych |
5 |
6 |